13 grudnia 1981 r. był dniem, w którym marzenia polskiego społeczeństwa o wolnym i solidarnym kraju zostały brutalnie przerwane przez panujący ówcześnie reżim. Na ulice wyszły czołgi, trwały masowe internowania, a kilka dni później padły śmiertelne strzały.
Patrząc wstecz na te wydarzenia chcemy przypomnieć drobny, ale niezwykle odważny gest śp. Zofii Baran, która w okresie PRL-u niestrudzenie wieszała podczas świąt państwowych i kościelnych na balkonie swojego domu flagę „Solidarności” w samym sercu Zielonek – przy dzisiejszej ulicy Feliksa Grochowalskiego. Tradycję tę Zofia Baran kontynuowała po upadku komunizmu aż do swojej śmierci. Ten symbol oporu mieszkańców wsi znajduje się pod opieką Izby Regionalnej w Zielonkach, stąd możemy zaprezentować go jako obiekt tygodnia. Jest to flaga o wymiarach: dł. – 94 cm, wys. 50 cm. Na krótszym boku znajduje się tunel na drzewiec. Dwa brzegi obszyte czerwonymi nićmi. Na białym tle duże czerwone napisy: „NSZZ Solidarność”, a poniżej „Region Ziemi Łódzkiej”.
Flaga została nam przekazana przez jej syna Józefa Barana – wielokrotnie zatrzymywanego i poddawanego rewizjom działacza opozycji antykomunistycznej zaangażowanego w niezależny ruch chłopski, członka Studenckiego Komitetu Solidarności w Krakowie i komitetu redakcyjnego pisma „Placówka” skierowanego do mieszkańców wsi.
Zofia Baran i jej syn zostali odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski – Polonia Restituta. Józef Baran otrzymał ponadto medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości. Odznaczenia te zostały przekazane jako wotum do kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Zielonkach.
Źródła:
- IR 92/2015
- Zając Ewa, Baran Józef [w:] Encyklopedia Solidarności, t. 1, Warszawa 2010.
