Dziś mija 138 lat od narodzin Kazimierza Moszyńskiego, polskiego etnografa, etnologa i slawisty – twórcy monumentalnego dzieła „Kultura Ludowa Słowian”, w której umieścił na 2600 stronach prawie 2500 rycin obiektów, często własnego autorstwa.
Z tej okazji prezentujemy Państwu znajdujący się w naszych zbiorach przedmiot, który może być zagadkowy nie tylko dla młodszego pokolenia, ale także dla części dorosłych. Był on jednak niegdyś powszechny w wiejskich chatach, a niektórzy dobrze pamiętają z dzieciństwa jego wykorzystywanie. Mowa o maselnicy (zwanej też maselniczką lub maśniczką) – urządzenie to służyło do ręcznego wytwarzania masła. Do dolnej części maselnicy wlewano śmietanę. Następnie do konwi wkładano bijak, na który nakładano i wciskano nadstawkę, w końcu zamykano jaszczykiem. Robienie masła polegało na rytmicznym unoszeniu oraz opuszczaniu tłuczka, aż do dna maselnicy, czyli mieszaniu śmietany, w wyniku czego dochodziło do łączenia się kulek tłuszczu i w efekcie wytworzenia masła.
Może warto przejrzeć nasze strychy i piwnice – czy nie znajduje się tam wciąż taka maselnica? Dzisiejsze ceny pokazują, że może być to bardzo przydatne narzędzie także współcześnie.
IR 155/2015
